Gambar: Banda Lakun |
Disalin dari kiriman FB Irwan Effendi
Suku Ampek Rajo Barampek di Alam Surambi Sungai Pagu jo panghulu nan duduak didalamnyo adolah :
I. Suku Malayu ampek Niniak
Rajo : Daulat Yang Dipertuan Bagindo Sultan Besar Tuanku Rajo Disambah
Kebesaran : Payuangsakaki, tombak sabatang, payuang-payuang panji Alam Surambi Sungai Pagu.
Pimpinan angkatan Daulat Yang Dipertuan
• Bagindo Saripado di kampuang Malabuah
• Bagindo Sutan Emas di kampuang Banca
• Bagindo Sutan Besar di Pauah. Duo Nan Batigo
Suku Malayu Ampek Niniak tacantum di dalamnyo suku Ampat, duduak di dalamnyo tujuah bateh Panghulu. Niniak Kurang Aso Anam Puluah/Tujuah baleh urang panghulu induak, yoitu :
1. Suku Malayu Ampek Paruik, panghulu di dalamnyo :
1.1. Paruik partamo, banamo paruik Datuak Rajo Malako
• Datuak Rajo Malako (kapalo paruik)
• Datuak Sandi Rajo Rumah Panjang
• Datuak Sutan Majolelo
• Datuak Rajo Biaro
• Datuak Rajo Aminullah
• Datuak Rajo Molie
1.2. Paruik kaduo, banamo paruik Datuak Rajo Adia
• Datuak Rajo Adia (kapalo paruik)
• Datuak Rajo Kuaso
• Datuak Rajo Jalil
• Datuak Rajo Api
• Datuak Lelo Bandaro
• Datuak Bagindo Sutan Mudo
1.3. Paruik katigo, banamo paruik Datuak Sutan Kalifatullah
• Datuak Sutan Kalifatullah (kapalo paruik)
• Datuak Kalifatullah
• Datuak Rajo Lelo
1.4. Paruik ka ampek, banamo paruik Datuak Sutan Ibrahim
• Datuak Sutan Ibrahim (kapalo paruik)
• Datuak Manti Sulaiman
• Datuak Cumano
• Datuak Mangku Bumi
2. Suku Bariang Ampek Paruik, panghulu di dalamnyo :
2.1. Paruik partamo, banamo paruik Datuak Rajo Nan Baso
• Datuak Rajo Nan Baso (kapalo paruik)
• Datuak Rajo Koto Panjang
2.2. Paruik kaduo, banamo paruik Datuak Nangkodo Alam
• Datuak Nankodo Alarn (kapalo panlik)
• Datuak Sampono Batuah
2.3. Paruik katigo, banamo paruik Datuak Sutan Panghulu
• Datuak Sutan Panghulu (kapalo paruik)
2.4. Paruik ka ampek, banamo paruik Datuak Sutan Bagampo
• Datuak Sutan Bagampo (kapalo paruik)
3. Suku Koto Kaciak ampek paruik, panghulu di dalamnyo:
3.1. Paruik partamo, banamo paruik Datuak Tareh Mambangun
• Datuak Tareh Mambangun (kapalo paruik)
3.2. Paruik kaduo, banamo paruik Datuak Rajo Malin
• Datuak Rajo Malin (kapalo paruik)
• Datuak Urang kayo Batuah
• Datuak Sati
• Datuak Rajo Intan
• Datuak Bagindo Mangun
3.3. Paruik katigo, banamo paruik Datuak Rajo Sati
• Datuak Rajo Sati (kapalo paruik)
3.4. Paruik kaampek, banamo paruik Datuak Sutan Bandaro Padang
• Datuak Sutan Bandaro Padang (kapalo paruik)
• Datuak Rajo Gunung Padang
• Datuak Tandewa
• Datuak Majo Basa
4. Suku Durian Limo Ruang, panghulu didalamnyo:
4.1. Ruang partamo, banamo paruik Datuak Sutan Mamat
• Datuak Sutan Mamat (kapalo paruik)
4.2. Ruang kaduo, bernama paruik Datuak Sutan Dubalang
• Datuak Sutan Dubalang (kapalo paruik)
4.3. Ruang katigo, bernama paruik Datuak Rajo Katik
• Datuak Rajo Katik (kapalo paruik)
• Datuak Marajo
• Datuak Rajo Pandapatan
4.4. Ruang kampaek, banamo paruik Datuak Malintang Kayo
• Datuak Malintang Kayo (kapalo paruik)
• Datuak Nan Batuah Majolelo
• Datuak Indo Mangkuto
• Datuak Nan Batuah Di Gantiang
4.5. Ruang kalimo, banamo paruik Datuak Rangkayo Majolelo
• Datuak Rangkayo Majolelo (kapalo paruik)
• Datuak Sampono Sati
• Datuak Rangkayo Nan Peta
• Datuak Rangkayo Tanmudo
• Datuak Inyiak Tandilaweh
II. Suku Panai Tigo Ibu
Rajo : Yang Dipertuan Tuanku Rajo Batuah, Rajo Adat di dalam suku Panai Tigo Ibu
Kebesaran : Tabuang bapaluik, nan mamagang cupak usali, yaitu Syarak Kitabullah, Banamo Rajo Ibadat.
Suku Panai Tigo Ibu, tarcantum tigo suku induak didalarnnyo, tigo urang Niniak kurang Aso Anam Puluah/tigo urang panghulu induak, yaitu:
1. Suku Panai Tanjuang, panghulu di dalamnyo :
• Datuak Sati (panghulu suku)
• Datuak Rajo Batuah
• Datuak Rajo Rajo
• Datuak Kayo
• Datuak Rajo Nan Pana
• Datuak Rajo Imam batuah
• Datuak Jono Katik
2. Suku Panai Tangah, penghulu didalamnya :
• Datuak Bandaro (penghulu suku)
• Datuak Tambijo
• Datuak Pagaruyuang
• Datuak Patiah Batuah
3. Suku Panai Lundang, panghulu di dalamnyo :
• Datuak Rangkayo Basa (panghulu suku)
• Datuak Mato Basa
• Datuak Batuah Nan di Languang
III. Suku Tigo Lareh Bakapanjangan
Rajo : Yang Dipertuan Tuanku Rajo Malenggang
Kebesaran : Kain rumbak rumbu kuniang, nan mampunyoi kari si Anggang Gariang. Mamagang pangaluaran hak daciang, ubur ubur gantuang kamudi, kalauik babungo pasie, kabukik babungo kayu, kalurah babungo ampiang, aman santoso ditangannyo.
Suku Tigo Lareh Bakapanjangan tacantum didalamnyo suku tigo, duak didalamnyo Niniak kurang Aso Anam pulauh / limo baleh urang panghulu induak :
1. Suku Sikumbang Ampek Ibu, panghulu di dalamnyo :
1.1. Ibu partamo
• Datuak Rajo Malenggang
• Datuak Nan Sati
• Datuak Sutan Batuah
1.2. Ibu kaduo
• Datuak Batuah Nan Sati
• Datuak Urang Batuah
• Datuak Rajo kayo
• Datuak Rajo Lelo
1.3. Ibu katigo
• Datuak Sutan Kayo
• Datuak Sutan Achmad
• Datuak Sutan Kaba
• Datuak Bando Rajo
1.4. Ibu kaampek
• Datuak Bando Suku
• Datuak Bando Basa
• Datuak Bando Rajo
2. Suku Caniago Nan Baranam, panghulu di dalamnyo :
• Inyiak Datuak Parpatiah Nan Sabatang, tak rajo kaganti rajo di suku Caniago nan Baranam
• Datuak Nan Sati
• Datuak Patiah Malawani
• Datuak Malintang Bumi
• Datuak Bando Sati
• Datuak Rajo Endah
• Datuak Rajo Lingka Bulan
• Datuak Rajo Bandaro
• Datuak Talalanan Sati
• Datuak Penghulu Besar
• Datuak Kando Marajo
• Datuak Rajo Mantari
3. Suku Jambak Nan Balimo, panghulu di dalamnyo :
• Inyiak Talanai, tak rajo kaganti rajo di suku Jambak
• Datuak Rajo Bagagar
• Datauak Bando Sati
• Datuak Sutan Painan
• Datuak Sutan Malenggang
• Datuak Rajo Indo
4. Suku Balai Masiang Ampek Piak, panghulu di dalamnyo :
• Inyiak Jindo
• Datuak Nan Bakupiah
• Datuak Bando Padang
• Datuak Cinto Kayo
• Datuak Mulia Kayo
5. Suku Koto Tigo Ibu, panghulu di dalamnyo :
• Inyiak Katumanggungan
• Datuak Mangguang
• Datuak Nan Gadang
• Datuak Bagindo Marajo
• Datuak Amat Dirajo
• Datuak Tan Majo Deso
• Datuak Rajo Puluik
IV. Suku Kampai Duo Puluah Ampek
Rajo : Yang Dipertuan Tuanku Rajo Bagindo
Kebesaran : Kain Langko Puring, Mamagang Kitab Tambo Alam, Mamagang Adat jo Limbago, banamo Rajo Adat Alam Surambi Sungai Pagu.
1. Penghulu Suku Kampai Sawah Laweh nan Batujuah : Inyiek Rajo Di Aceh
• Datuak Sandi Urang Batuah
• Datuak Rajo Bintang
• Datuak Rajo Mangkuto
• Datuak Lembang Bukik
• Datuak Rajo Sa’alam
• Datuak Rajo Nago
• Datuak Unggun Dadak Tareh Jilatang
• Datuak Urang Batuah
• Datuak Rajo Mamat
• Datuak Patieh
• Datuak Magek Mandirikan
• Datuak Rajo Suaro
• Datuak Garo
2. Penghulu Suku Kampai Aie Angek nan Balimo : Inyiek Rajo Panghulu
• Datuak Gantar Alam
• Datuak Sangayo
• Datuak Timbu Batuah
• Datuak Rajo paranggi
• Datuak Bando Itam
• Datuak Singo Rayo Putiah
• Datuak Manti Batuah
• Datuak Kali Bandaro
3. Suku Kampai Tangah Nyiua Gadiang nan Salapan : Inyiek Tantejo Dirajo
• Datuak Rajo Garak Bumi
• Datuak Rajo Batampat
• Datuak Bagindo Sati
• Datuak Rajo Pareso
• Datuak Rajo Bukik
• Datuak Rajo Mandirikan
• Datuak Rajo Bandaro
• Datuak Sutan Nangkodo
4. Suku Kampai Bendang nan Barampek : Inyiek Simajo Lelo
• Datuak Rajo Alam Nagari
• Datuak Bando Putieh
• Datuak Saidano
• Datuak Rajo Kobo
• Datuak Rajo Nago
• Datuak Tambayang
• Datuak Jo Ngalau
5. Suku Tigo Lareh Diateh Parik Gadang
a. Suku Koto
• Datuak Tumanguang
• Datuak amat Dirajo
• Datuak Tan Majo Deso
• Datuak Nan Gadang
• Datuak Bagindo Marajo
b. Suku Balai Masiang
• Inyiak Jo Indo
• Datuak Nan Bakupiah
• Datuak Jo Nan Katik
• Datuak Mulia Kayo
• Datuak Bando Padang
• Datuak Jo Bagagar
• Datuak Cinto Kayo
• Datuak Jo Manameh
• Datuak Jo Taduang
• Datuak Baganti Ameh
• Datuak Pono Batuah
• Datuak Jo Mandaro
c. Suku Caniago
• Datuak Patieh Malawani
• Datuak Malintang Bumi
• Datuak Jo Kamuyiang
• Datuak Kando Marajo
• Datuak Pangulu Besar
• Datuak Bando Sati
• Datuak Jo Mantari
• Datuak Jo Nan Sati
• Datuak Pintu Basau
• Datuak Ka Ampek Suku
• Datuak Jo Endah
• Datuak Nan Sati
d. Suku Kuti Anyie
• Datuak Sipat Rajo
• Datuak Sampono Besar
• Datuak Jo Nan Katik
• Datuak Sampono Bumi
• Datuak Inyiak Talanai
e. Suku Panai
• Datuak Majo Indo
• Datuak Jo Nan Panai
• Datuak Jo Batuah
Gambar; Istano Balun lua dan dalam
Rumah gadang inyiak Majo lelo
Baca juga: